آسانسورهای بدون گیربکس یا به اصطلاح گیرلس (Gearless) آسانسورهایی هستند که موتور آنها از نوع بدون گیربکس بوده و دور فلکه کششی آنها صرفا توسط درایو کنترل سرعت (inverter) کنترل می گردد.این موتورها عموما (Permanent Magnet) آهنربای دائم هستند در گذشته در این نمونه آسانسورها از موتورهای DC برای کنترل منحنی شتاب مثبت و شتاب منفی استفاده می کردند ولی به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی ( به جزء در اسانسورهای بزرگ) این موتورها دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرند. امروزه با پیشرفت چشمگیری در زمینه مگنت های دائمی و الکترونیک قدرت از موتورهای AC به جای موتورهای DC استفاده می شود. عملکرد این موتورها اینگونه می باشدکه یک inverter در سر راه موتور و منبع تغذیه قرار گرفته که این مبدل منحنی شتاب مثبت و شتاب منفی را در آسانسور کنترل می کند. این موتورها در مقایسه با موتور های DC دارای اندازه مناسب و قیمت مناسب و همچنین کارایی بالا در آسانسورهای تا یک متر بر ثانیه می باشند. در این گونه از موتورها فلکه کشش و ترمز الکترومکانیکی بدون وابسته به شفت موتور متصل می باشند. این موتورها برای آسانسورهای با سرعت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. موتورهای فاقد گیربکس کارایی و کاربرد خیلی ساده ای در آسانسورهای سرعت پایین دارند. یعنی در واقع پیاده سازی آسانسورهای گیرلس با سرعت پایین بسیار ساده می باشد. ابعاد این گونه آسانسورها بایستی بزرگ طراحی و ساخته شود به دلیل آنکه موتور مورد نظر باید گشتاور خروجی بالایی در دورهای پایین (به دلیل عدم استفاده از گیربکس کاهنده سرعت) ایجاد کند. در این نوع موتورها به دلیل حذف گیربکس، شفت موتور مستقیما به فلکه کششی موتور متصل است. بنابراین فلکه فلایولی که در موتورهای گیربکس دار با دور بالا گردش میکند حذف شده است. دور گردشی فلکه کششی موتور آنها بسته به نوع سیستم مکانیکی برابر یا دو برابر سرعت کابین است. در این نوع موتورها به دلیل حذف شدن گیربکس حجم آنها کوچکتر شده است. گشتاور حرکتی این نوع موتورها بالا بوده و با هر دو جریان AC و DC قابل اجراست. موتورهای گرلس قابلیت دست یابی به بیش از سرعت ۱۰ متر بر ثانیه را دارا هستند. موتورهای گیرلس از چند لحاظ به موتورهای گیربکس دار برتری دارند:
مصرف برق و انرژی پایینتر
حجم فیزیکی کوچکتر
قابلیت اجرا در آسانسورهای بدون موتورخانه (Machine roomless)
کاهش هزینه های ساختمانی و بنایی در اجرای آسانسورهای بدون موتورخانه
کاهش نویز و سر وصدا
عدم نیاز به روغن کاری گیربکس
کاهش هزینه های سرویس و نگهداری
سرویس و نگهداری آسانتر
قابلیت دستیابی به سرعتهای بالاتر همراه با ظرفیتهای بالاتر
نصب آسانتر
تکنولوژی جدیدتر و به روزتر
منبع : asanfaraznegar.ir
