قرارداد آتی یا معاملات آتی (Futures ) توافق نامه‌ای است قانونی، دارای حد و مرز معین و برای خرید یا فروش یک کالا یا ابزار مالی، برای زمانی در آینده با قیمتی توافق شده هنگام امضای قرارداد.
کالای تحویلی قرارداد آتی باید دارای استاندارد کیفیت و کمیت باشد و زمان تحویل و محل تحویل آن نیز مشخص باشد. تنها متغیر در معاملات آتی قیمت است که در مرحله معامله کشف می‌شود. به عنوان مثال چنانچه کارگزاری یک قرارداد آتی مس برای خرداد ماه ۱۳۸۵ را خریداری کند یعنی او پذیرفته که ۱۰۰۰ کیلو مس برای تحویل در ما ه خرداد منعقد کرده و کیفیت مس مورد قرارداد نیز استاندارد بوده و تمام قراردادهای مس خرداد ماه نشان دهنده یکسان بودن کیفیت مس در آن دوره است.
در واقع منظور از معاملات آتی پوشاندن ریسک سرمایه گذاری است و این ابزار در بورس کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از معاملات آتی می‌تواند به عنوان راه‌کاری برای جذب نقدینگی محسوب شود و با قرار گرفتن معامله‌گران و بازارسازان درکنار معاملات آتی چرخه بورس برای پذیرایی از سرمایه‌های سرگردان تکمیل می‌شود.
تاریخچه شروع معاملات آتی
در سال ۱۸۴۸ در شیکاگو تولیدکنندگان گندم برای فروش محصولات خود نیاز به بازاری داشتند تا معاملات نقدی را انجام دهند یعنی گندم بدهند و پول آنرا بستانند. به تدریج کشاورزان (فروشندگان) و دلالان (خریداران) شروع به نوعی تعهد جهت دریافت وجه نقد خود در آینده گرفتند و زمینه معاملات آتی (Futures) را پایه ریزی کردند بدین معنی که: تولیدکننده موافقت نماید که محصول خود را به خریدار در تاریخ آینده (تاریخ تحویل کالا) با قیمت توافق شده بفروشد.
در این راستا کشاورز از قبل می داند که وجه خود را دریافت می نماید و دلال نیز از قیمت کالا با خبر می شود و این معامله برای هر دو طرف معامله سودمند است این نوع قراردادها به سرعت رایج گردید و قراردادها را قبل از تاریخ تحویل دست به دست چرخاند. اگر دلالی احساس می کرد نیازی به گندم ندارد، قرارداد خود را به فردی که گندم را نیاز داشت می فروخت، مشابه آن نیز، تولیدکننده که قصد عدم تحویل گندم را داشت مسئولیت تحویل واقعی گندم را به دیگری منتقل می کرد.
قیمت قرارداد وابستگی به وضعیت و حرکت قیمت گندم و سیستم عرضه و تقاضا در بازار داشت. این قراردادها با اندکی تغییرات به سرعت تبدیل به ابزاری حمایتی برای طرفین معامله که بازار بر خلاف نظر آن ها حرکت می‌کرد، تبدیل شد مثلاً در شرایط بد آب و هوا، افرادی که قرارداد فروش گندم منعقد کرده اند، علاقه‌مند هستند، قراردادهای ارزشمند خود را بدلیل کاهش عرضه گندم، نگه دارند، برخلاف آن، چنانچه تولید مازاد بر تقاضا باشد، ارزش قراردادهای فروش نیز کاهش می‌یابد به‌علاوه، این وضعیت معامله گرانی را که قصد خرید و فروش گندم را نداشته و صرفاً بعنوان پذیرش ریسک قیمت گندم و تحصیل سود وارد معامله شده اند را نیز ترغیب می‌کند.
در نتیجه معامله در قراردادهای آتی حالتی بسیار سودمند در سرمایه گذاری داشته و باعث ورود کالاهای دیگر به بازار آتی می‌شود و زمینه‌ای را ایجاد می‌کند که شکل قراردادهای آتی منظم و قانونمند می‌شوند و به‌دنبال آن بورس CBOT در سال ۱۸۴۸ در آمریکا شکل می‌گیرد. بنابراین به‌طور اساسی و زیربنایی محلی عمومی برای خریداران و فروشندگان ایجاد می‌شود تا برای قراردادهای سلف و آینده خود مذاکره کنند.برگرفته از : bourseiness.com
|
|
